An Gaidheal Alascanach

Thursday, October 30, 2008

Tàing mhòr do Obama: Grian ann an Juneau mu dheireadh Thall

'S e fìor dhroch aimsir a th' air a bhith againn ann an Juneau. 'S gann gun d' fhuair sinn latha grianach idir bho thoiseach an Iuchair. An-dè bha iad ag aithris gu robh torr 's 30 latha an sreath a cheile far an robh uisge, an dearbh latha sa bha aithris eile ag innsegun do thilg cuideign e fhèin sa chaolais 'son chur as dha fhèin.

'S ann an-dè a bha sin. Ach an-diugh, thug Obama as gràsmhoire dhuinn latha grianach. Beagan ceò an siud 's an seo, caran fuair cuideachd, mu 3C, ach latha breagha gun teagamh. Tàing to Obama, sin seorsa dhuine air a bheil feum againn san taigh-geall!

Tuesday, October 28, 2008

Cunntais-beachd an Iomairt and Taghaidh sna S.A.

Taobh a-staigh corra làithean a-nis, bith an taghadh anns na Stàitean Aonaichte seachad 's bith fios againn cò a bhuannaicheas. Tha mòran mòran a dh' fhaodas mi ràdh mu dheidhinn sin ach bu mhath leam beachdachadh rud beag air na cunntais-beachd.

'S ann airson McCain a tha mi, airson iomadach adhbhar agus ged a tha mòran ag ràdh gu bheil McCain seachad, tha mi a' smaointinn gu bheil dòchas ann fhathast dha.

Ach ge b' e cò a bhuannaicheas aig a' cheann thall, tha aon rud as cinnteach: bith mòran mòran dhe na cunntais-beachd fada fada ceàrr. An-dè 's an-diugh, thuirt an darna cunntas-beachd gu robh Obama 15% air thoiseach air McCain aig an dearbh àm sa bha cunntas-beachd eile ag ràdh gu bheil Obam 2% air thoiseach.

Tha na meadhanan air a bhith cho daignean an aghaidh McCain, chan eil teagamh sam bith agam gu bheil cuid dhe na cunntais-beachd a' feuchainn buaidh a thoirt air an taghadh. An rud air a bheil mise a' coimhead 's e ciamar a tha cuid de na cunntais làitheal ag atharrachadh agus cuid dhiubh ag atharrachadh gu McCain sna làithean-sa. Seo aon rud.

Rud eile a dh'fheumas sinn cuimhneachadh 's e gu bheil Obama fad' air thoiseach air McCain ann an cuid de na stàitean mòra, mar eiseimpleir ann an California far a bheil Obama 27% air thoiseach air McCain agus rud ceudna ann an New York. Agus bith buaidh air a sin air na cunntais-beachd gu nàiseanta. Ach aig a' cheann thall, chan e bhotaidh-dhaoine ach bhotaidh-taghaidh (electoral votes) a thaghas. Faodaidh Obama California agus New York a bhuannachadh le 27% aig an dearbh àm sa tha a' call Ohio 's mòran stàitean eile le 1%. Sin a thachair ann an 2004 agus 2000. Ann an 2000, buannaich Bush an taigh-geal gun a' mhòr-cuid de na bhotaidh a bhuannachadh agus faodaidh an dearbh rud a thachairt a-rithist.

Ma thòiseachas sinn leis a' chairt-iùil ann an 2004, bhuannaich Bush le 286 bhotaidh. Beireamaid Iowa agus Colorado, stàitean Bush, do Obama. Seo agaibh McCain 270, Obama 268. Tha McCain ann an eiginn ann Ohio, Virginia, Carolina a Tuath, Meagsaigo Nuadh agus Nevada. Tha beagan cunntart dha cuideachd ann an eiginn cuideachd ann an Missouri agus Florida. Seo iad uile stàitean a bhuannaich Bush ann an 2004. Ma càileas McCain tè seachd tè aca, tha McCain càilte.

Tha iad ag ràdh gu bheil McCain ann an eiginn ann an Virginia agus Carolina a Tuath agus an ìre-mhath co-ionan ann an Ohio. Tha mi teagmhach mu dheidhin sin. Mar as aithne dhomh-sa, tha Virginia agus Carolina a tuath nas làidire gu a làimh-dheis na tha Ohio. Chuireadh e iogngadh mòr orm ma bhuannaicheas McCain Ohio gun Virginia agus Carolina a bhuannachadh cuideachd. Agus ma tha McCain a' call ann an Virgina neo Carolina, tha Ohio càilt mar tha.

Ach ma tha McCain cailte, ma tha na cunntais-beachd ceart, carson a tha McCain, Palin, an Obama fhein ann am Pennsylvania far a bheil na cunntais-bheachd ag innse gu bheil Obama corr is 10% air thoiseach air McCain. Tha an ùine prìseil dhan triùir aca 's cha bhiodh iad ann mura robh deagh adhbhar ann dhaibh. 'S stàite Kerry a th'ann am Pennsylvania. Ma bhuannaicheas McCain i, faodaidh e stàite Bhush neo dhà eile a chall 's an taigh-geall a bhuannachadh co-dhiù.

Rud eile a tha dòchasach do MhcCain, 's e gu bheil na cunntais-bheachd air fàs teann sna làithean-sa. Ma choimheadas tu air an na h-aon cunntais-bheachd làitheal, tha iad air gluasadh gu McCain, ged a tha Obama fhathast air thoiseach. Tha sin a' ciallachadh gu bheil an rud a tha McCain a' deanamh a' glacadh aire a' mhòr-shluagh 's gu bheil an fheadhain a tha fhathast mi-chinnteach nas buailtiche taobhadh ri McCain.

Saturday, October 11, 2008

Leirmheas: The Fall of the Roman Empire le Peter Heather

Tha mi faisg air crìoch a chuir air leabhar a tha uabhasach fhèin inntinneach agus chan eil ceangal sam bith aige leis na trioblaidean a tha a' tachairt sna làithean-sa.

Chaidh an leabhar seo a sgrìobhadh ann an 2006 agus tha e stèidhte air an rannsachadh as ùire agus tha e a' toirt dom inntinn ìomhaidh as fheàrr a leugh mi riamh mu na ceud bliadhna mu dheireadh na h-Ìompaireachd Ròmanach, mar a dh' obraich ìompaireachd a shìn mìltean thar mhìltean de chileomeatairean aig àm nuair a mhaireadh turas bho cheann gu ceann suas ri 90 làithean aig car a bu luaithe.

Tha an t-ùghdar ag innse sgeul a tha caran diofraichte bhon sgeul thradaiseanta a thathar ag innse mu a crìoch. An àite Iompaireachd chaogalach a thuit cha mhòr fo a chuideam fhèin, tha sinn a' faicinn iompaireach cumhachd a àrd a cluich ann an 372 nuair a thòisich na buille a bhualadh oirre. Ach tha an t-ùghdar a' peinteadh dhuinn ìompaireachd a tha mòr agus farsaing, ìompaireachd a tha stèidhte air uaislean aig an robh smachd air eaconomaidh a bha stèidhte gu mòr air fearainn an ìre mhath mar a bha a' Breatainn a tha sinn a' faicinn sna nobhailean a sgrìobh Jane Austen.

Gach corra bliadhnaichean, tha an t-ùghdar a' toirt ìomhaidh dhuinn air mar a bha cùisean aig diofar amannan eadar 370 mus do thòisich an strì leis na Gothan a lean dhan bhatail Andrianapolis a chaill na Ròmanaich gu dubh ann an 378 agus 476 nuair chaill an t-ìompaire mu dheireadh a dhreuch. Aig gach àm, chì sinn dè bha fhathast fo smachd nan Ròmanach, dè mar a bha an t-arm, agus an robh dòchas ann fhathast.

Tha an t-ùghdar ag innse dhuinn dè a thig gu crìoch mus do bhàsaich an ìompaireachd fhèin agus dè a mhair na b' fhaide. Cò a dh' fheuch an ìompaireach a chumail còmhla agus cò a bha coma.

Agus ann an dòigh, tha ceangal leis na tha a' tachairt an latha an diugh. Bha àm ann, nuair nach robh fa-near do dhuine sam bith gun tigeadh saobhal Ròmanach gu crìoch, 's anns na 400 's chan e aig àm Augustus a the mi a' ciallachadh. Tha e fada nas buailtiche na tha fa-near do dhuin' againn gun tig an ìompaireachd againne gu crìoch. 'S chan e ìompaireachd nan Stàitean Aonaichte a tha fa-near dhomh-sa nuair a chanas mi sin, ach an siostam eaconomaigeach an t-saoghail.

Co-dhiù, leabhar inntinneach. Ma ùidh sam bith agaibh ann an seann eachdraidh, mholainn-sa an leabhair seo dhuibh.